Kościół w Ewangelii św. Łukasza

Ewangelista podkreśla powszechność zbawienia w związku z nauczaniem św. Jana Chrzciciela. Uzasadnia je, odwołując się do proroctwa Izajasza: „I wszyscy ludzie ujrzą zbawienie Boże” (Łk 3,6; por. Iz 40,5).

Uniwersalizm ujawnia się także w rodowodzie, w którym Jezus przedstawiony został nie jako kwiat narodu izraelskiego, lecz całej ludzkości, która ma za ojca Adama (Łk 3,38). W ten sposób ewangelista przygotowuje czytelnika na odkrycie w dalszej części opisu obrazu Zbawiciela całej ludzkości.

Wystąpienie Jezusa w Nazarecie jest zapowiedzią przejścia Królestwa do nie-Żydów. Jak kiedyś Eliasz i Elizeusz zostali posłani do pogan (Sydon, Syria), tak teraz Bóg zastrzega dla innych to, co zostało odrzucone przez naród izraelski (Łk 4,24-27). Dla Jezusa nikt nie jest obcy; nikt nie jest przezeń wzgardzony i zbędny wobec Jego wszechogarniającej miłości.

Chrystus nie czyni różnicy między Żydami a Samarytanami czy poganami. Ewangelista włączył dlatego do swego utworu przypowieść o miłosiernym Samarytaninie (Łk 10,30-37). Jezus przedstawia w niej cudzoziemca, który stanowi przykład prawdziwej miłości. Za pomocą wzruszającego opowiadania – zaczerpniętego z codziennego życia – przekazuje prawdę, że wszystkie bariery i wszystkie odmienności osób nikną wobec absolutnych wymogów miłości. Z tych powodów ewangelista wspomina także o innych Samarytanach (Łk 17,11-19).

Najbardziej uniwersalistyczną wypowiedzią trzeciej Ewangelii jest jednak proroctwo: „Przyjdą ze wschodu i zachodu, z północy i południa i siądą za stołem w królestwie Bożym. Tak oto są ostatni, którzy będą pierwszymi, i są pierwsi, którzy będą ostatnimi” (Łk 13,29-30). Z dobrodziejstw, o których mówi Jezus, korzystać będą poganie. A na drodze do Jerozolimy Chrystus ogłasza, że pochodzenie od Abrahama nie będzie już wystarczającym tytułem, aby osiągnąć zbawienie (Łk 16,26).

Nie dziwi więc zakończenie trzeciej Ewangelii. Harmonizuje z całą księgą i przypomina, że Dobra Nowina o zbawieniu winna być głoszona wszystkim narodom (Łk 24,46-48). W Dziejach Apostolskich autor pokaże, że idea uniwersalizmu oraz końcowe polecenie Jezusa są realizowane w Kościele pierwotnym.