Cuda na Morzu

Do niedawna jedna z najbardziej zaniedbanych perykop w Janowej debacie

1.7. Struktura narracji

Kompozycja składa się z dwóch zasadniczych części: sytuacja uczniów bez obecności Jezusa (6,16-18) i sytuacja po spotkaniu Jezusa (6,19-21)^[20]. Oto wybrane szczegółowe propozycje struktury kompozycji.

Struktura według P.J. Madden^[21].

A. Setting(6,16-19a);
   1. Time, charactcrs, place (6,16-17a);
   2. Difficulties (6,17b-19a);
      • Darkness (6,17b);
      • Narrative anticipation (6,17c);
      • Gnat wind, rough sea (6,18);
B. Epiphany (6,19b-20);
   1. Approach of Jesus (6,19b);
   2. Reaction: fear (6,19c);
   3. Wordsof Jesus (6,20);
C. Conclusion: end of journey (6,21).

Podział Mira Stare^[22]: 6,16-18 - opis sytuacji; 5,19 - przybycie Jezusa do uczniów; 5,20 - autoidentyfikacja i wezwanie do uczniów; 5,21 -zmiana sytuacji.

Struktura M. Labahna^[23]: Exposition (6,16-17a); Notlage (6,17b-18); Erscheinung (6,19-21); Demonstration (6,22-25a); Reaktion (6,25b).

M. Girard dostrzega figurę chiastyczną^[24]: A) 6,16-17; B) 6,18-20; A') 6,21.

2. Analiza i interpretacja J 6,16-21

2.1. Wstęp (J 6,16-17a)

Gdy wieczór zapadł, uczniowie podejmują decyzję przeprawy przez Morze. W tym celu wsiedli do łodzi[25]. Kres tej podróży zostanie doprecyzowany nazwą Kafarnaum^[26]. W istocie był to powrót do poprzedniego miejsca, co wynika z lektury tego wiersza w kontekście wiersza J 6,1.
Słowo wieczór (opsia) dwukrotnie występuje w Ewangelii Jana; drugi raz w 20,19. Termin morze (thalassa) jest wiodącym na odcinku 6,16-21, gdzie występuje 4 razy (6,16.17.18.19).

2.2. Sytuacja na Morzu (J 6,17b-18)

Autor bardzo plastycznie szkicuje, poprzez stopniowy rozwój napięcia, stan osamotnienia uczniów: wieczór, przeprawa przez wzburzone morze, ciemności, nieobecność Jezusa, silny wiatr.
W jakim znaczeniu użył autor słowa ciemność (skotia)? Pojawia się ono u niego jeszcze w: 1,5; 8,12; 12,35; 12,46; 20,1. Komentatorzy dostrzegają symboliczne znaczenia skotia  ^[27]   jako koncentrację złych mocy. J. Heil identyfikuje w ciemności dwa poziomy: literacki i teologiczny; na poziomie literackim skotia oznacza porę nocy po zapadnięciu wieczoru, na poziomie teologicznym - nieobecność objawienia^[28]. Przeciwko symbolicznej interpretacji występuje np. F.J. Moloney^[29].

-----------------------

[20] Por. C.H. Giblin, The Miraculous Crossing of the Sea (John 6,6-21), art. cyt., s. 97.
[21] Jesus' Walking on the Sea, dz. cyt., s. 88n.
[22] Por. Durch ihn leben, dz. cyt, s. 56.
[23] Por. Offenbarung in Zeichen und Wort, dz. cyt., s. 224-226.
[24] Por. L'unite de composition de Jean 6, art. cyt.., s. 87.
[25] Łódź występuje w Ewangelii Jana w rozdz. 6. (6,17.19.21a.b.22.23) i 21 (21,3.6). Zarówno obecność rodzajnika określonego przed łodzią, jak i jego brak są poświadczone w manuskryptach.
[26] U Mk 6,45 jest to Betsaida, u Mt 14,22 - inny brzeg, por. H. Kruse, Jesu Seefahrten und die Stellung von Joh. 6, art. cyt., s. 518. Kafarnaum zostało wyartykułowane być może w tym celu, aby stworzyć link do dialogu o chlebie, por. I.D. Mackay, John's Relationship with Mark, dz. cyt., s. 168.
[27] Por. L.T. Witkamp, Some Specific Johannine Features in John 6,1-21, art. cyt., s. 53; Mira Stare, Durch ihn leben, dz. cyt., s. 60n.; I.D. Mackay, John's Relationship with Mark, dz. cyt., s. 170.
[28] Por. Jesus Walking on the Sea, dz. cyt., s. 146.
[29] Por. Signs and Shadow, dz. cyt., s. 39, nota 33.