Co robili bibliści?

KOMUNIKAT
PRELEGENT: Dr Beata Urbanek
TEMAT:  Idea przymierza w mowie Jezusa o pasterzu, bramie i owcach (J 10,1-18.26-29).

GŁÓWNE TEZY WYSTĄPIENIA:

• Ustalenie granic semantycznych  i etymologii pojęcia „przymierze” (istotą jest relacja międzyosobowa – jedno- lub dwustronna).
• Wskazanie miejsc ewangelicznych odnoszących się do idei przymierza w Ewangelii wg św. Jana (np. prolog, scena w Kanie Galilejskiej, słowa Jana Chrzciciela).
• Analiza egzegetyczna mowy Jezusa (względy literackie – metafora przymierza jako paradygmat literacki, struktura alegoryczna; względy tematyczne – schemat objawieniowy).
• Motyw przymierza w mowie Jezusa ze szczególnym uwzględnieniem „definicji” Dobrego Pasterz oraz analogii relacji między Jezusem i owcami a Jezusem i Ojcem.
• Motyw przymierza w powiązaniu z tekstami Ezechiela i Jeremiasza.
• Interioryzacja bożego objawienia.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ:
Metafora „pasterz – owce” jest figurą przymierza w zapisie starotestamentalnym i powraca w tekstach ewangelicznych św. Jana, gdzie znajduje swoje wypełnienie w Chrystusie (formuła „nowego przymierza”).

DYSKUSJA
(ks. dr Dariusz Dogondke, ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski, ks. prof. hab. Waldemar Rakocy, ks. dr hab. Janusz Kręcidło MS, dr Beata Urbanek, ks. dr Jan Bernard Bocian SVD, ks. dr Jan Dyrda, dr Marcin Majewski, ks. dr hab. Józef Kozyra, ks. dr Stanisław Wronka )
Ewentualne teksty starotestamentalne, które mogłyby stanowić podstawę myślenia św. Pawła o Prawie Mojżeszowym.
Czy konieczne było wydarzenie Chrystusa, by zrelatywizować Prawo Mojżeszowe, czy też mogłoby się to stać dzięki własnemu dynamizmowi Starego Testamentu? Czy współczesny judaizm byłby skłonny przyjąć owo zrelatywizowane Prawo (bez uwzględnienia roli Jezusa)?
Konieczny jest Chrystus, by rozpoznać naturę prawa. Św. Paweł nie posługiwał się dedukcją (od Prawa do Chrystusa), lecz objawieniem, które zostało mu dane (od Chrystusa do zrozumienia Starego Testamentu w tej perspektywie).
Intertekstualne porównanie między tekstem Ewangelii wg św. Jana rozdział 10 i 21 – rozmowa Jezusa z Piotrem oraz posłannictwo: „paś baranki moje”.
Filologiczne uzasadnienie zapisu „Pismo Święte” - wielka litera w słowie „Święte” jest uzasadniona względami reguł języka polskiego (nazwa własna), nie zaś względami teologicznymi.
Pojęcie „anioła” - posłańca i jego odniesienie do proroków jako „posłańców”.
Pawła interesuje niebieska natura Prawa, nie zaś wkład ludzki w jego powstanie.
Filozoficzne echa Plotyn, Filona w myśleniu św. Pawła o Prawie Bożym i roli pośredników.
Ewentualna idea „niebieskiej rady” w greckim „diatasso”.
Nowotestamentalne przekonanie o tym, że Prawo na Synaju zostało nadane za pośrednictwem aniołów (w Stary Testamencie brak takich odniesień) a wpływ tradycji żydowskiej - np. Księgi Jubileuszów).
Historiozbawcza perspektywa widzenie Prawa przez Mojżesza i Jozuego a rozwój Objawienia.
Różnica pola semantycznego między janowym „paroimia” a „parabole” (kwestia gatunku literackiego) – hebrajski źródłosłów: „maszal”.