Biblia w naszym domu

3. Zakładanie rodzinnych „szkół słowa Bożego”

Wspomniany kard. Martini stale powtarza: „musicie przejść od wiary opartej na tradycjach – nawet dobrych, ale ludzkich – do wiary wewnętrznej, osobistej, opartej na głębokim przekonaniu i zdolnej dawać świadectwo. A taka wiara jest odpowiedzią na Słowo Boga, tak więc musicie rozważać Pismo Święte. To jest podstawowe przesłanie, które kieruję do moich wiernych, mówiąc im: «Musicie rozważać Pismo Święte. Wasze religijne przyzwyczajenia i dobre tradycje, jakie wynieśliście z domów, przestaną istnieć. I kto nie będzie miał świątyni w sercu, nie będzie chodził nawet na Mszę św.»” (por. Życie Duchowe 3/1996, 96-97).

Z tego przekonania może zrodzić się potrzeba rodzinnych szkół słowa Bożego.
Jak organizować tego typu „szkoły”? Z jakiej metody powinny korzystać?

Rodzinne szkoły Słowa – na wzór mediolańskich szkół biblijnych – winna być regularnie prowadzonym cyklem spotkań biblijnych w małych grupach. Chodzi o wspólnotową, medytacyjną i modlitewną lekturę wybranych fragmentów Pisma Świętego. Najlepiej proponować teksty dla jednorodnych grup wiekowych (np. młodzieży lub dorosłym), raz lub dwa razy w miesiącu, w kluczu liturgicznym (czytania z kolejnych niedziel roku liturgicznego) lub tematycznym (por. propozycje stron internetowych, np.: www.ssb24.pl/; www.orygenes.org/; www.biblista.pl/; www.biblia.wiara.pl/...).

Celem szkół Słowa jest wprowadzenie w praktykę rodzinnej lectio divina. Istnieje bogata literatura na temat tej praktyki z okresu Ojców Kościoła i z epoki średniowiecza oraz wiele współczesnych pomocy (zob. G. Zevini, P.G. Cabra, Lectio divna na każdy dzień, t. I – XVII, Warszawa 2006/11; I. Gargano, Lectio divina, t. I – XVI, Kraków 2001/11; S. Fausti, Wspólnota czyta Ewangelię (Mateusza, Marka, Łukasza, Jana), Częstochowa 2006/07 – Kraków 2008/09; J. Kochel, W szkole słowa Bożego. Medytacje w rytmie lectio divina, t. I, Opole 2001; t. II, Gliwice 2004; t. III, Częstochowa 2010; P. Łabuda (red), Krąg biblijny, z. I – XV, Tarnów 2006/11). Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej określa lectio divina jako „indywidualną lub zbiorową lekturę nieco dłuższego fragmentu Pisma świętego, która pod wpływem działania Ducha Świętego przeradza się w medytację, modlitwę i kontemplację” (IBK IV C, 2-3). Nie chodzi zatem o proste odczytywanie tekstu biblijnego, ale o pogłębianą i modlitewną lekturę Pisma świętego jako słowa Bożego, a więc lekturę w wierze połączoną z otwarciem się na działanie Ducha Świętego, który w przeszłości działał na autora piszącego, a współcześnie działa na czytającego (J. Kudasiewicz). W przekonaniu Ojców Kościoła chodzi o czytanie w Duchu; o taką świadomość, że nie tyle my czytujemy słowo Boże, co Ono nas czyta, odczytuje, interpretuje i wyjaśnia nasze życie (S. Fausti).

Lektura tekstu biblijnego, która ma stawać się modlitwą i przemieniać życie domaga się regularnej praktyki, ćwiczenia, a nawet pewnego rodzaju zorganizowanej szkoły z określoną metodą.

Struktura szkoły Słowa oparta jest na schemacie lectio divina i składa się z trzech części:

a) Czas przygotowania do słuchania. Pismo Święte nieustannie wzywa do słuchania. Przed spotkaniem, w miejscu widocznym, należy przygotować ikonę z lampką. Zaś przy wejściu do kościoła lub sali należy umieścić pulpit z księgą Pisma Świętego. Od próby śpiewu przechodzi się w ciszę i mrok (jeśli można – stopniowo) i zapala się lampkę przed ikoną. Przez chwilę trwa milczenie. Następnie rozpoczyna się procesja – intronizacja Pisma Świętego. Po procesji pomocnik głosiciela wprowadza uczestników w modlitwę psalmu, wskazując pewne myśli, które pomogą w modlitwie. Na zakończenie tej części wspólnie czyta się psalm, po czym znów ma miejsce chwila ciszy.

b) Czas słuchania. „Wiara rodzi się z tego co się słyszy, tym zaś, co się słyszy jest słowo Chrystusa” (Rz 10, 17) – przypomina św. Paweł. Przygotowanie do słuchania słowa Bożego możliwe jest dzięki łasce Ducha Świętego i poprzez osobiste wyciszenie, które pozwala wejść w centralną część spotkania. Rozpoczyna się ona śpiewem aklamacji, która poprzedza uroczyste odczytanie Ewangelii. Następnie kapłan przekazuje orędzie, wzywając uczestników do osobistej lektury tekstu. Po czym każdy z uczestników sam czyta tekst w świetle podanych wskazówek (osobista lectio divina).