ODPOWIEDZI

OMÓWIENIE DRUGIEJ TURY DRUGIEGO ETAPU

Pytanie 1 [16]

Podaj pierwszy fragment Dziejów Apostolskich sugerujący, że ich autor brał przez jakiś czas udział w podróży św. Pawła.

ODPOWIEDŹ:

Zaraz po tym widzeniu staraliśmy się wyruszyć do Macedonii w przekonaniu, że Bóg nas wezwał, abyśmy głosili im Ewangelię (Dz 16,10)

Po raz pierwszy autor pisze w liczbie mnogiej.

Pytanie 2 [17]

W jakiej sytuacji i od kogo, św. Paweł usłyszał przysłowiowe wyrażenie oznaczające, że jego opór jest bezcelowy? Jak brzmiało to wyrażenie?

ODPOWIEDŹ:

W drodze do Damaszku kiedy upadł na ziemię wraz ze swymi towarzyszami, usłyszał głos Pana Jezusa:
Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz? Trudno ci wierzgać przeciwko ościeniowi. (Dz 26,14)

Pytanie 3 [18]

W pierwszym rozdziale jednego z Listów św. Paweł mówi gdzie się udał zaraz po swoim nawróceniu. Jaki to był region i które zdanie z Dziejów Apostolskich najprawdopodobniej (wg komentatorów BT) o tym wspomina?

ODPOWIEDŹ:

Udał się do Arabii:
Gdy jednak spodobało się Temu, który wybrał mnie jeszcze w łonie matki mojej i powołał łaską swoją, aby objawić Syna swego we mnie, bym Ewangelię o Nim głosił poganom, natychmiast, nie radząc się ciała i krwi ani nie udając się do Jerozolimy, do tych, którzy apostołami stali się pierwej niż ja, skierowałem się do Arabii, a później znowu wróciłem do Damaszku. (Ga 1,15-17)
Wg komentatorów BT prawdopodobnie wspomina o tym fragment Dz 9,23:
Po upływie dłuższego czasu Żydzi postanowili go zgładzić.


Pytanie 4 [19]

Jakie były najważniejsze postanowienia na tzw. Soborze Jerozolimskim. Kiedy po raz pierwszy św. Paweł postąpił wbrew jednemu z nich i dlaczego?

ODPOWIEDŹ:

Podczas tzw. Soboru Jerozolimskiego ustalono, że poganie, którzy chcą przyjąć chrzest, nie muszą być obrzezani (o tym np. Dz 15, 5-11; Ga 2,1-10) i przestrzegać Prawa Mojżeszowego
Powstały wówczas także tzw. klauzule Jakubowe, nakazujące im jedynie powstrzymanie się
- od ofiar (pokarmów) składanych bożkom
- od nierządu (przypis: „nierząd” sakralny lub związki między krewnymi)
- od krwi
- od tego, co uduszone (Prawo Mojżeszowe zabraniało jedzenia zwierząt uduszonych, gdyż w nich pozostawała krew)
Paweł postąpił po raz pierwszy przeciw ustaleniom Soboru, kiedy powołał na swojego współpracownika ucznia Tymoteusza, którego obrzezał. Ponieważ matką Tymoteusza była Żydówka, był on uważany za Żyda (u Żydów „żydostwo” jest dziedziczone po matce i dzieci z mieszanego małżeństwa powinny trzymać się religii matki). Pawłowi zależało na ewangelizacji środowiska żydowskiego. Obrzezanie Tymoteusza miało znaczenie strategiczne i pomogło uniknąć zgorszenia Żydów mieszkających na tamtych terenach, z powodu nieprzestrzegania przez Żyda (którym wg. nich był Tymoteusz po matce) Prawa Mojżeszowego. (Dz 16,1-3)

Uwaga:
Można tutaj się spierać, czy Paweł postąpił wbrew ustaleniom Soboru, czy tylko nie skorzystał z przywilejów dla pogan. Jednakże biorąc pod uwagę, że:

- na Soborze postanowiono nie nakładać na pogan ciężarów, które nie byłyby konieczne - czyli również nie poddawać obrzezaniu:
„Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my, nie nakładać na was żadnego ciężaru oprócz tego, co konieczne. Powstrzymajcie się od ofiar składanych bożkom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu”
Paweł jednak wbrew temu postanowieniu taki ciężar na Tymoteusza nałożył

- całe nauczanie Pawła w tej kwestii jest odmienne od tego, jak postąpił z Tymoteuszem

można zatem uznać, iż jest to jednak postąpienie wbrew ustaleniom.

Alain Decaux, francuski historyk i dziennikarz tak oto pisze o zaistniałej sytuacji:
„Obrzezać Tymoteusza! A to dlaczego? Otwórzmy Dzieje Apostolskie: „Paweł postanowił zabrać go z sobą w podróż. Obrzezał go jednak ze względu za Żydów, którzy mieszkali w tamtejszych stronach. Wszyscy bowiem wiedzieli, że ojciec jego był Grekiem”. Naprawdę? Czy to całe wytłumaczenie? Proszę czytelników o pozwolenie-tylko ten jeden raz, obiecuję!- by zwrócić się bezpośredni do Pawła.-Drogi i wspaniały Pawle, co Ci się przytrafiło w Galicji? Od tylu lat walczyłeś, by poganie mogli nawrócić się na chrześcijaństwo bez obowiązku obrzezania. W Jerozolimie udało Ci się przekonać najbardziej nieufnych braci żydowskich. Tymoteusz-syn Greka i żydówki-był już chrześcijaninem za Twojej pierwszej podróży. Miejscowi żydzi n pewno byli tego świadomi i wedle naszych informacji niespecjalnie się tym nawróceniem niepokoili. Czy naprawdę musiałeś się wyprzeć swoich opinii, żeby im się przypodobać? Nie protestuj: wyparłeś się. Drogi wspaniały Pawle, im dłużej Ci towarzyszymy, tym bardziej Cię podziwiamy. Czemuż mącisz nasz zachwyt? Dlaczego nas rozczarowujesz? Przyjaciołom winniśmy szczerość, a tym bardziej tym, których podziwiamy.”

Pytanie 5 [20]

Wśród apokryfów są listy św. Pawła do Seneki i Seneki do św. Pawła. Dzieje Apostolskie informują, że św. Paweł spotkał się z osobą bardzo bliską Senece. Kim była ta osoba?

ODPOWIEDŹ:

Był to Gallio (a właściwie : Iunius Annaeus Gallio), starszy brat Seneki, który wówczas pełnił funkcję prokonsula Achai.

Kiedy Gallio został prokonsulem Achai, Żydzi jednomyślnie wystąpili przeciw Pawłowi i przyprowadzili go przed sąd. Powiedzieli: Ten namawia ludzi, aby czcili Boga niezgodnie z Prawem. Gdy Paweł miał już usta otworzyć, Gallio przemówił do Żydów: Gdyby tu chodziło o jakieś przestępstwo albo zły czyn, zająłbym się wami, Żydzi, jak należy, ale gdy spór toczy się o słowa i nazwy, i o wasze Prawo, rozpatrzcie to sami. Ja nie chcę być sędzią w tych sprawach. I wypędził ich z sądu. A wszyscy /Grecy/, schwyciwszy przewodniczącego synagogi, Sostenesa, bili go przed sądem, lecz Galliona nic to nie obchodziło. (Dz 18,12-17 )