Teologia Księgi Daniela

Jego przybycie z obłokami niebios, intronizacja, nadanie inwestytury, prerogatywy odnoszone w opowiadaniach Dn 1 - 6 tylko do Boga, między innymi władza królewska, wieczne panowanie, posłuszeństwo i cześć ze strony wszystkich ludzi, a przede wszystkim partykuła porównawcza jak; jakby występująca w określeniu tej tajemniczej postaci („jakby Syn Człowieczy"!, a nie „Syn Człowieczy", tj. istota ludzka; człowiek), skłania do przyjęcia hipotezy, że jakby Syn Człowieczy jest istotą niebiańską, księciem czasów ostatecznych, spra­wującym wieczną i uniwersalną władzę w imieniu Boga. Biorąc pod uwagę świa­dectwa biblijne, jak i pochodzące z literatury okresu międzytestamentalnego, wydaje się uzasadnione identyfikowanie świętych Najwyższego z istotami nie­biańskimi. W sprawowaniu władzy będą mieli udział również ludzie sprawiedli­wi, co wyraża zwrot lud (należący do) świętych Najwyższego. Takie rozumienie potwierdza wizja w Dn 10 - 12, gdzie jest mowa o mędrcach i nauczycielach sprawiedliwości, którzy po zmartwychwstaniu będą partycypować we władzy istot niebiańskich, ponieważ zostaną do nich upodobnieni (Dn 12, 3).
Wprawdzie w Dn 9-12 nie ma bezpośrednio mowy o królestwie Bożym, to jednak temat królewskiego panowania Boga jest obecny również tutaj, chociaż zostaje on wyrażony w odmienny sposób. O królowaniu Boga mówi się w spo­sób pośredni, mianowicie Dn 9 jest próbą dania odpowiedzi na pytanie „kiedy?" nastąpi ostateczna realizacja zbawienia, a więc nadejścia wiecznej sprawiedliwo­ści (w. 24), natomiast wizja w Dn 10 - 12 stanowi próbę odpowiedzi na pytanie „jak?" ona się dokona i „kto?" stanie się uczestnikiem królestwa Bożego. W wizji Dn 12, 1-3 jest mowa o ostatecznym zwycięstwie Boga nad wszystkimi wrogami, a wierni Bogu zostają nagrodzeni i włączeni do wspólnoty z istotami niebiański­mi, tj. staną się uczestnikami królestwa Bożego.
Mające nadejść królestwo Boże jest zatem ostatecznym wypełnieniem planu Boga, do czego zmierza cała historia ludzka. Po unicestwieniu wszystkich ziem­skich potęg, które symbolizują wciąż narastające zło (zwłaszcza Dn 7), nastąpi inauguracja królewskiego panowania Boga, które będzie wieczne, niezniszczalne i uniwersalne. W Dn 7, mającym formę symbolicznej wizji sennej, królestwo Boże, po­dobnie jak w Dn 2, zostaje przedstawione w kontekście schematu czterech kró­lestw. Chociaż królewskie panowanie nie jest wprost odnoszone do Boga, z kon­tekstu wynika, że absolutna i najwyższa władza należy do Boga, nazywanego tutaj Starowiecznym, który jest Panem historii i Sędzią podporządkowującym sobie zarówno istoty niebiańskie, jak i wszystkich mieszkańców ziemi. Z woli Boga kró­lewskie panowanie zostaje przekazane jakby Synowi Człowieczemu (w. 14), świę­tym Najwyższego (ww. 18. 22) i ludowi świętych Najwyższego (w. 27). Kwestią do dzisiaj nie rozstrzygniętą jednoznacznie pozostaje identyfikacja postaci jak­by Syna Człowieczego.