Gdy mówi sam Bóg

Gdy Abram słyszy głos samego Pana Boga, ten daje nakaz: „Wyjdź z twojej ziemi rodzinnej”. Przyszły ojciec narodu wybranego ma wyjść ze swej ziemi rodzinnej, opuścić dotychczasowe więzi i udać się w nieznane: „do kraju, który ci ukażę”. Boży nakaz nie precyzuje, co będzie miejscem przeznaczenia. Posłuszny Bożemu wyzwaniu Abram wyrusza w nieznane. I to jest moment wielkiej zmiany.

Badania archeologiczne pokazują, że około 2 tys. lat przed Chr. na biblijnym Bliskim Wschodzie miało miejsce raptowne osuszenie klimatu. Wykopaliska dowodzą, że w tamtym okresie nastąpiła szybka redukcja miast, swoisty cywilizacyjny regres. Susza spowodowała, że osiadli rolnicy stali się na powrót wędrownymi pasterzami, szukającymi pastwisk dla swych stad. To archeologiczne tło doskonale harmonizuje z biblijną narracją. Abram ze swym ojcem Terachem opuszczają Ur i jako koczownicy wędrują do Charanu, miasta, które było bazą karawan przybywających tutaj z Egiptu i Mezopotamii oraz centrum wymiany handlowej. Z Charanu Abram wyrusza na południe, szlakiem karawan idących do Egiptu. Ale tam nie dociera. Jego nową ojczyzną staje się ziemia Kanaan, która potem będzie Palestyną, biblijną Ziemią Obiecaną.

Abram jest posłuszny słowu samego Pana Boga. Nie doświadczył jakiegoś szczególnego objawienia, ale usłyszał głos Pana i był mu posłuszny. Choć to dopiero początek biblijnych opowieści, pierwsze rozdziały Starego Testamentu, już można zauważyć, że gdy głos zabiera sam Bóg, trzeba tu widzieć istotną przemianę. Tak jest w opisie stworzenia świata i człowieka. Oto wszystko jest stworzone, ale brak jeszcze ostatecznej harmonii: „Potem Pan Bóg rzekł: »Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam; uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc«” – mówi Pan Bóg, stwarzając kobietę.

Podobnie Stwórca reaguje na zło, zanim ukarze świat potopem: „Bóg rzekł do Noego: »Postanowiłem położyć kres istnieniu wszystkich ludzi, bo ziemia jest pełna wykroczeń przeciw Mnie»”. I u początku kary potopu kolejny raz Pan Bóg przemawia do Noego: „Wejdź wraz z całą twą rodziną do arki, bo przekonałem się, że tylko ty jesteś wobec mnie prawy wśród tego pokolenia”.

Pan Bóg, który przemawia do Abrama, wybiera go na ojca narodu wybranego, dokonując ważnego nowego aktu w historii zbawienia. Na Górze Przemienienia mówi: „To jest mój Syn umiłowany” i otwiera ostatni ważny etap w misji swego Syna. Z Góry Przemienienia Pan Jezus rozpocznie podróż do Jerozolimy, gdzie dokona dzieła zbawienia świata.