Pesach

Zarówno chleb niekwaszony jak i wino były również przed­miotem interpretacji eschatologicznych. Dzięki temu chlebowi ubó­stwa Bóg w cudowny sposób żywił lud Izraela w czasie jego przejścia przez pustynię, dlatego maca stała się symbolem obfitości chleba w czasach mesjańskich.

Jeden z midraszów do Pieśni nad pieśniami idzie w tym samym kierunku, komentując słowa: Pójdź za śladami trzód (Pnp 1,8). „Rabbi Eliezer mówił: Przez trzydzieści jeden dni jedli ten chleb nie­kwaszony, pieczony w popiele, chleb, który Izrael zabrał z Egiptu. Dlatego na końcu czasów uczynię im tak, jak mówi Psalm 72,16: Obfitość zboża niech będzie na ziemi.

Stąd w każde święto Paschy ojciec rodziny w barwny sposób komentuje znaczenie chleba i wina, aby przekazać historię wyba­wienia w dawnych czasach i nadzieję przyszłych czasów mesjań­skich.

Od chwili ustanowienia Eucharystii słowa Jezusa odkrywają głębokie znaczenie minionych wydarzeń wyjścia z Egiptu i po wsze czasy mówią nam, że On sam, przez swoje Ciało i Krew, jest źródłem ostatecznego zbawienia.

Tak jak „każde pokolenie winno uważać, że jest właśnie tym pokoleniem, które wyszło z Egiptu" (Pes 10,5), tak samo Eucharys­tia za każdym razem na nowo urzeczywistnia osobiste zbawienie tego, kto ją przyjmie i żyje nią.

W judaizmie oczekiwanie przyszłych czasów mesjańskich jest nierozerwalnie związane ze świętem Paschy; wieczerza paschalna to oczekiwanie przyszłego wyzwolenia, którego wyjście z Egiptu jest wyobrażeniem.

W nocy paschalnej pojawią się prorok Eliasz i Mesjasz-Król, według słów Izajasza (21,12): Stróż odrzekł: przychodzi ranek. „W tę noc zostali wybawieni, i tej nocy zostaną wybawieni", mówił Rabbi Jehoszua ben Chananja (Mechilta 12,42). Mesjasz, który o sobie mówi Pierwszy Ja (Iz 41,27), przybędzie pierwszego miesiąca roku (nisan) (Wj Rabba 15,2).

Święty Hieronim pisze, że tradycja żydowska każe wierzyć, iż Mesjasz przybędzie o północy, tak jak o północy w Egipcie po raz pierwszy obchodzono Paschę (Komentarz do Mt 25,6).

Według bardzo starej tradycji żydowskiej cztery wydarzenia miały miejsce w nocy z 14 na 15 nisan, a więc w noc paschalną. Była to noc stworzenia, noc przymierza z Abrahamem, noc wy­zwolenia z niewoli egipskiej, a kiedyś noc ta będzie dniem zba­wienia: Mojżesz i Mesjasz przybędą na chmurze, wówczas noc stanie się jasna jak dzień, zacznie bowiem świecić światło po­czątków (Wj Rabba 18,9).