Pesach

Ofiara baranka paschalnego i wyzwolenie z niewoli egipskiej to ta sama tajemnica, podobnie jak śmierć i zmartwychwstanie Chrys­tusa, które w Egipcie obchodzono pierwotnie jako jedno święto:

„Jezus powstał z martwych i woła do was: Kto Mnie oskarży? Niech przyjdzie! Ja uwolniłem skazanego, Ja wskrzesiłem umar­łego, Ja podnoszę tego, który został pogrzebany. To Ja, mówi Chrystus, zniosłem śmierć, Ja zwyciężyłem nieprzyjaciela, zdeptałem nogami piekło, związałem silnego, Ja zachwyciłem człowieka do najwyższego nieba. Przyjdźcie więc wy wszyscy, którzy byliście pogrążeni w grzechu, przyjmijcie odpuszczenie waszych grzechów. Bowiem Ja jestem waszym przebaczeniem, Ja jestem paschą zbawie­nia, Ja jestem barankiem zabitym za was i waszym okupem, jestem waszym światłem, waszym zbawicielem i waszym zmartwychwsta­niem; Ja jestem waszym Królem. Ja was unoszę ku najwyższemu niebu, Ja wam ukażę Wiekuistego Ojca, Ja was wskrzeszę moją prawicą" (Meliton, z homilii wielkanocnej, II wiek).

Ofiara baranka nie była dla Hebrajczyków powodem do żałoby, lecz do radości, bowiem przez krew ofiary ich życie było zbawione. W tym samym rozumieniu chrześcijanie w II wieku nie opłakiwali śmierci Jezusa: Jego śmierć przynosiła im zbawienie.

Pierwsza Eucharystia w samym sercu żydowskiego sederu?

W czasie swego ostatniego pobytu w Jerozolimie Jezus codzien­nie wieczorem opuszczał święte miasto (Łk 21,37). Kiedy jednak nadszedł dzień Przaśników i należało przygotować wieczerzę pas­chalną, Jezus posłał do miasta Piotra i Jana, aby znaleźli izbę, w której mógłby spożyć Paschę wraz z uczniami (Mk 14,13).

W dzień Ostatniej Wieczerzy Jezus pozostał w przeludnionym mieście, według przepisów bowiem baranka paschalnego należało spożyć w obrębie murów Jerozolimy.

Potwierdzenie tego przepisu znajdujemy w komentarzu Sifre do Lb 9,10: „W jakim miejscu należy spożywać baranka paschal­nego? - Wewnątrz murów Jerozolimy".

Midrasz Rabba do Lb 5,2: „Rzeczy święte niższego stopnia (baranek paschalny należał do tej kategorii ofiar według Zewachim 5,8) oraz druga dziesięcina są spożywane w Jerozolimie. Miszna Pes 7,9 dodaje też, że «baranek paschalny, który został wyniesiony z Jerozolimy, ma być natychmiast spalony»".

Wszystko każe przypuszczać, że Ostatnia Wieczerza była wiecze­rzą paschalną odprawioną przez Jezusa i Jego uczniów według zwyczajów żydowskich, ujętych później w Misznie.

Ukazuje to zarazem wyraźnie miejsce Eucharystii w historii zbawienia, nierozerwalną więź między Starym i Nowym Przymie­rzem, między proroctwami i ich spełnieniem.

Odkrycie to zachęca nas również do wsłuchania się - bez obaw czy uprzedzeń - w tradycję hebrajską, o której Jezus powiedział: Gdybyście uwierzyli Mojżeszowi, to byście i Mnie uwierzyli (...) Jeżeli jednak jego pismom nie wierzycie, jakżeż moim słowom będziecie wierzyli? (J 5,46-47). I jeszcze: Jeśli Mojżesza i Pro­roków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą (Łk 16,31).