ODPOCZYNEK

Stan wytchnienia, zaniechania działania, spokoju i nabrania nowych sił. Takie znaczenie tego terminu występuje w różnych kontekstach i zastosowaniach biblijnych oraz oddaje sens kilku słów hebrajskich. Wzmianka o Bogu, który odpoczął siódmego dnia (Rdz 2,2), leży u podstaw ustanowienia szabatu jako dnia odpoczynku (Kpł 16,31), roku szabatowego (Kpł 25,3-6) jako roku wytchnienia dla ziemi uprawnej i roku jubileu­szowego jako czasu społecznej restytucji dóbr i własności (Kpł 25,8-17). Uznaje się potrzebę codziennego odpoczynku dla zwierząt (Ez 34,14), a także dla ludzi (2 Sm 4,5); w przy­padku ludzi pożądany jest spokój duszy (Ps 116,7). Odczuwano potrzebę szczególnego odpoczynku u kresu podróży (Pwt 12,10; Ap 14,13), a obietnicę życia chrześcijańskiego nazywa się odpoczynkiem przygotowanym przez Boga (Hbr 4,1) na wzór odpoczynku obiecanego Izraelitom w czasach Mojżesza (Hbr 3,10-11). Spokój i zadowolenie także nazywa się odpoczynkiem, czy to chodzi o spokój ziemi (Iz 14,7) czy ludzi (Hi 3,13), czy społeczności (Jr 6,16). Brak spokoju z powodu przeciwności (Ps 22,2), cierpienia lub pracy (Koh 2,23) pozbawia człowieka odpoczynku.

Ustanie wojny i nastanie czasu pokoju są szczególnymi aspektami odpoczynku (Joz 11,23; Sdz 3,11.30; 5,31). 2Krn 14,5 opisuje pokojowe rządy króla jako czas odpoczynku dla królestwa. Brak zakłóceń międzynarodowych postrzegano jako czas odpoczynku dla monarchy (2 Krn 20,30). Wyzwolenie od ucisku wrogów, nawet podczas oblężenia uważano za odpoczynek (2 Krn 32,22).

Istnieje jeszcze szczególny rodzaj odpo­czynku, który jest dany przez Boga osobom żyjącym w wielkiej harmonii i zażyłości ze swoim Panem. W ocenie Izraelitów wynikał on z wypełniania warunków przymierza. „A jednak powiedziałeś do mnie: »Znam cię po imieniu i jestem ci łaskawy«. Jeżeli darzysz mnie życzliwością, daj mi poznać Twoje zamiary, abym poznał, żeś mi łaskawy. Zważ także, że ten naród jest Twoim ludem. Pan powiedział: »Moja obecność pójdzie z tobą i dam ci odpocznienie«" (Wj 33,12-14). Pisarze chrześcijańscy uznawali, że słowa te wypełniły się w Chrystusie dla wszystkich ludzi (Rz 4,16; Hbr 3,1-2), a za cel życia uważali osiągnięcie tego rodzaju odpoczynku, który jest darem Boga (Ap 14,13).
(EB)