Sprawiedliwe sądy Boga

Sąd w znaczeniu biblijnym

Biblijne teksty mówią o sądzie z perspektywy oceny ludzkiego postępowania przeprowadzonej w świetle prawa Bożego lub stanowionego przez człowieka, z którym to osądem często wiąże się wymierzenie kary. W starożytnym Izraelu sąd, rozumiany jako werdykt ludzki, miał za zadanie wprowadzić sprawiedliwość i pokój w różnych obszarach życia społecznego: rodziny, pokolenia i narodu. O wyjątkowości izraelskiego prawodawstwa świadczy przypisywanie samemu Bogu prawa Mojżeszowego, a konsekwencją tej wiary było uznanie absolutnego i wiążącego charakteru prawniczych korpusów zawartych w Pięcioksięgu („Dekalog” – fundamentalny tekst dla całego starotestamentowego prawodawstwa – Wj 20, 1-17; Pwt 5,6-21; „Kodeks przymierza” - Wj 20,22-23,33; „Kodeks deuteronomiczny” – Pwt 12,1-26,15; „Kodeks świętości” – Kpł 17-26). Prawo ludzkie może być zmieniane przez panującego, natomiast wola Boża jest niezmienna: jej konkretny wyraz ulega dostosowaniu w nowych warunkach życia Izraela, czego ślad można znaleźć w zmianach sformułowań kodeksów biblijnych, jednak leżący u ich podstaw Boży autorytet jest ponadczasowy. Ewolucja społeczno-religijna Izraela zaowocowała wyjątkowym systemem nakazów prawnych i moralnych. Lud Izraela opierając się na przymierzu z Bogiem uznaje prawo objawione za fundament wszelkich relacji społecznych.