Modlitwa w Apokalipsie św. Jana

Zwroty „było i zostało stworzone” wyrażają ten sam stan rzeczy - pierwsze w języku bardziej zwyczajnym, drugie w teologicznym. Inne wyjaśnienie tego zwrotu głosi, że niektóre rzeczy uważano za stworzone przed powstaniem świata (Talmud wylicza Torę, pokutę, Eden, Gehennę, tron chwały, świątynię i imię Mesjasza).

Pozostałe słowa opisu zachowania istot żyjących (w.9) też mają charakter modlitwy, ale oddanej w formie mowy zależnej. Co do sensu jest to znów doksologia brzmiąca: „Chwała, cześć i dziękczynienie siedzącemu na tronie, żyjącemu na wieki wieków”. Na tę doksologię składają się trzy atrybuty przypisane Bogu oraz podwójne określenie, odwołujące się do Jego przymiotów. Brakuje jedynie końcowego „Amen”.

Werset 10 przynosi już znane motywy. Mówi o starszych i ich liczbie oraz o Bogu jako siedzącym na tronie i „żyjącym na wieki wieków”. W tym miejscu starsi są zgromadzeniem kultycznym, gdyż oddają hołd przez pokłon, padnięcie na twarz oraz hymn. Rzucenie wieńców przed tronem oznacza uznanie władzy Boga oraz pochodzenia od Niego własnej władzy i funkcji. Pod tym względem niebiańscy starsi są wzorem dla rządzących na ziemi i w Kościele. Hołd przed tronem jest oczywiście hołdem przed samym Bogiem, którego tron reprezentuje, jak w wyrażeniach typu. Wieniec oznacza też koronę, a opisana sytuacja ma odpowiednik świecki w postaci składania koron przez pokonanych władców (por. 2 Sm 1,10) oraz ofiarowywania koron królom i cesarzom przez poddanych, co było częstym zjawiskiem.

Tak więc rozdział czwarty Apokalipsy skupia się na przedstawieniu samego Boga w Jego teofanii i epifanii. Wszystko wychodzi od najwyższego Władcy i wszystko do Niego się odnosi. On jest centrum świata. Wspaniałość Boga wyrażają plastycznie tron, barwy drogich kamieni, tęcza i burza, jak też hołdy składane Mu w niebie. Wychodzą one od postaci ludzkich, starszych, którzy reprezentują ludzkość zbawioną w akcie kultu, oraz od anielskich bytów. Wszystko, co żywe, wielbi Boga.

Wielkość Boga wyrażają Jego imiona i przymioty wymienione w hymnach niebiańskiej liturgii. Jest On jedynym Panem i Bogiem, trzykroć Świętym, stwórcą, wszechpotężnym, godnym wszelkiej czci. Żyje na wieki wieków. Wobec Niego ustępuje wszelka inna chwała i władza, zarówno w niebie, jak i na ziemi.