Pochodzenie św. Pawła

Z okresu poprzedzającego nawrócenie Szawła, późniejszego Paw­ła, omówimy trzy zagadnienia naświetlające tamten etap jego ży­cia: obywatelstwo rzymskie, obywatelstwo Tarsu i przynależność do faryzeuszy.
Z Dz dowiadujemy się, że Paweł posiadał obywatelstwo rzymskie - powołuje się na nie dwukrotnie: w Filippi (16, 37) i w Jerozolimie (22, 25. 27. 28); następnie, że był obywatelem znacznego miasta w Cylicji, Tarsu (21, 39); wreszcie, że przed nawróceniem był faryzeuszem, żyjącym „według najsurowszych zasad" (26, 5). Przy bliższym przyjrzeniu się tym trzem stwier­dzeniom autora Dz pojawiają się niełatwe do pogodzenia trud­ności. Już w XIX w. W. Ramsay^[1] pisał, że posiadanie przez Paw­ła obywatelstwa rzymskiego i obywatelstwa greckiego miasta umieszcza go wśród rządzących elit ówczesnego społeczeństwa. Nawet jeżeli nie przyjmiemy tak wysokiej pozycji społecznej Pawła w Tarsie, bycie obywatelem greckiego miasta zakładało znaczny stopień hellenizacji, co w przypadku Żyda stanowiło poważny problem; natomiast w przypadku gorliwego faryze­usza, wiernie przestrzegającego Prawa, jakim był wcześniej apo­stoł, stanowiło wręcz trudność nie do pokonania^[2].

1. Obywatelstwo rzymskie
1.1. Sposoby uzyskiwania przez Żydów diaspory obywatelstwa rzymskiego
1.2. Tria nomina - dowód bycia Rzymianinem
1.3. Traktowanie Pawła przez władze rzymskie

2. Obywatelstwo greckiego miasta Tarsu
2.1. Status społeczny Żydów w greckich miastach Imperium Rzymskiego
2.2. Warunki i konsekwencje uzyskania obywatelstwa
2.3. Świadectwa żydowskie i pogańskie na temat obywatelstwa Żydów w greckich miastach

3. Przynależność do faryzeuszy
3.1. Okoliczności przystąpienia do faryzeuszy
3.2. Wątpliwości dotyczące przynależności Pawła do faryzeuszy

Podsumowanie

Spis Treści

-----------------------------------------------------

[1] The Cities of St. Paul: Their Influence on His Life and Thought, London 1907, s. 227.
[2] Jedną z ostatnich publikacji zajmujących sią m.in. tym aspektem obrazu Pawła jest mo­nografia J.C. Lentza (Luke's portrait of Paul, SNTSMS 77, Cambridge 1993).