Obmycie nóg uczniom

Fragment pracy magisterskiej "Obraz Chrystusa Pana i Nauczyciela w J 13, 1-20. Studium egzegetyczno-teologiczne." , który zamieszczamy za zgodą Autora.

 

2. Słownictwo J 13, 1-20

W omawianym tekście J 13, 1-20 występuje 6 terminów własnych św. Jana[19]. Słowa te nie występują poza Ewangelią św. Jana w żadnej księdze Nowego Testamentu. Wśród tych terminów 4 są różne[20].

Analiza słownictwa perykopy o umyciu nóg uczniom, tj. J 13, 1-20, zostanie przedstawiona przede wszystkim na podstawie badań Michała Wojciechowskiego[21], S. Mędali[22] i J. Mateos – J. Baretto[23], i innych[24].

W wersetach 1-3 stanowiących wprowadzenie do perykopy zauważa się przeładowanie stylistyczne imiesłowami, którego nie ma nigdzie w czwartej Ewangelii[25].

W pierwszym wersecie, jak podaje M. Wojciechowski, M.-É. Boismard zauważył 15 elementów charakterystycznych dla „stylu janowego”, natomiast werset 2 tylko Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτου, który nie wiąże się z kontekstem, ale jest zapowiedzią następnej perykopy o zdradzie Judasza. Jeśli chodzi o werset 3, to choć gramatycznie łączy się z w. 4, nie należy go rozpatrywać razem, gdyż na pewno nie należą do jednej warstwy redakcyjnej. Ponadto widoczne są w nim czasowniki charakterystyczne dla Jana[26].

Wersety 4 i 5 omawianej perykopy stanowią najstarszą tradycję opisywanego dzieła. Nie zawierają słów charakterystycznych dla Jana. Jedynym terminem jest νίπτειν (myć, obmywać[27]). Występuje ono tylko w 9 i 13 rozdziale ewangelii. Poza tym znajdujemy tu dwa hapaxlegomena λέντιον (płótno, płócienna chusta[28], prześcieradło, ręcznik[29]) i bardzo rzadkie słowo νιπτῆρ (miednica[30])[31]. M. Wojciechowski wyróżnił jeszcze znajdujący się tu imiesłów λαβὼν, który bez rodzajnika występuje jeszcze tylko w najstarszych warstwach Ewangelii, tj. 12, 3 i 18, 3[32].

Należy również powiedzieć, że wersety 4-5 zawierają także wyrazy, które w Nowym Testamencie występują rzadko. Są nimi διαζωννυμι[33] (także w J 21, 7), αρχομαι[34] (oraz w J 8, 9) oraz εκμασσειν [35]  (w J 11,2; 12,3; Łk 7, 38.44).

------------------------------------

[19]  Analiza na podstawie B. Zbroja, Znaczenie terminów własnych Ewangelii św. Jana dla jej teologii, Kraków 2002, s. 111-120.

[20]  λέντιον– prześcieradło (w. 4.5), διέζωσεν– przepasał (w. 4.5), τὸν νιπτῆρα – miednica (w. 5), τὴν πτέρναν – piętę (w. 18). Tłumaczenie za: B. Zbroja, Znaczenie ...,dz.cyt., s. 111-120.

[21] Rozprawa doktorska opublikowana w Studia z biblistyki. Tom VI, Warszawa 1991.

[22] S. Mędala, Chrystologia Ewangelii św. Jana, Kraków 1993.

[23] J. Mateos – J. Baretto, Il vangelo di Giovanni. Analisi linguistica e commento esegetico, Assisi 2000.

[24] R. Bartnicki, Ewangeliczne opisy Męki …, w: SzB3; S. A. Panimolle, Lettura pastorale ..., dz. cyt.; A. Kuśmirek, Posłannictwo Jezusa Chrystusa według czwartej Ewangelii, Warszawa 2003.

[25] Por. M. Wojciechowski, Czynności symboliczne Jezusa, dz. cyt., s. 174; por. także: R. Bartnicki, Ewangeliczne opisy Męki …,w: SzB3, s. 130.

[26] εἰδὼς ὅτι; ἔδωκεν; ἐξῆλθεν; ὑπάγει.

[27] νιπτω, w: Popowski, s. 411.

[28] λεντιον, w: Jurewicz, s. 8.

[29] λεντιον, w: Popowski, s. 366.

[30] νιπτηρ, w: Jurewicz, s. 80; por. także: νιπτηρ, w: Popowski,s. 411.

[31] Por. M. Wojciechowski, Czynności symboliczne Jezusa, dz. cyt., s. 175.

[32] Por. M. Wojciechowski, Czynności symboliczne Jezusa, dz. cyt., s. 175.

[33] διαζωννυμι, διαζωσμαι– opasywać, w: Popowski, s. 127.

[34] αρχω– zaczynać, w: Popowski, s. 77; Według Jurewicz, s. 115, czasownik ten oznacza również: rządzić, kierować, panować, przewodzić, być wodzem.

[35] εκμασσω– wycierać, w: Popowski, s. 185.

«« | « | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg