Obmycie nóg uczniom

2. Słownictwo J 13, 1-20

W omawianym tekście J 13, 1-20 występuje 6 terminów własnych św. Jana^[19]. Słowa te nie występują poza Ewangelią św. Jana w żadnej księdze Nowego Testamentu. Wśród tych terminów 4 są różne^[20].

Analiza słownictwa perykopy o umyciu nóg uczniom, tj. J 13, 1-20, zostanie przedstawiona przede wszystkim na podstawie badań Michała Wojciechowskiego^[21], S. Mędali^[22] i J. Mateos – J. Baretto^[23], i innych^[24].

W wersetach 1-3 stanowiących wprowadzenie do perykopy zauważa się przeładowanie stylistyczne imiesłowami, którego nie ma nigdzie w czwartej Ewangelii^[25].

W pierwszym wersecie, jak podaje M. Wojciechowski, M.-É. Boismard zauważył 15 elementów charakterystycznych dla „stylu janowego”, natomiast werset 2 tylko Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτου, który nie wiąże się z kontekstem, ale jest zapowiedzią następnej perykopy o zdradzie Judasza. Jeśli chodzi o werset 3, to choć gramatycznie łączy się z w. 4, nie należy go rozpatrywać razem, gdyż na pewno nie należą do jednej warstwy redakcyjnej. Ponadto widoczne są w nim czasowniki charakterystyczne dla Jana^[26].

Wersety 4 i 5 omawianej perykopy stanowią najstarszą tradycję opisywanego dzieła. Nie zawierają słów charakterystycznych dla Jana. Jedynym terminem jest νίπτειν (myć, obmywać^[27]). Występuje ono tylko w 9 i 13 rozdziale ewangelii. Poza tym znajdujemy tu dwa hapaxlegomena λέντιον (płótno, płócienna chusta^[28], prześcieradło, ręcznik^[29]) i bardzo rzadkie słowo νιπτῆρ (miednica^[30])^[31]. M. Wojciechowski wyróżnił jeszcze znajdujący się tu imiesłów λαβὼν, który bez rodzajnika występuje jeszcze tylko w najstarszych warstwach Ewangelii, tj. 12, 3 i 18, 3^[32].

Należy również powiedzieć, że wersety 4-5 zawierają także wyrazy, które w Nowym Testamencie występują rzadko. Są nimi διαζωννυμι^[33] (także w J 21, 7), αρχομαι^[34] (oraz w J 8, 9) oraz εκμασσειν ^[35]  (w J 11,2; 12,3; Łk 7, 38.44).

------------------------------------