Dzieje Izraela

Od podziału monarchii do wygnania babilońskiego

Po śmierci Salomona państwo rozpadło się na dwie części. W południowej, ze stolicą w Jerozolimie, rządzili nieprzerwanie władcy z dynastii Dawidowej. W północnej, której stolicą stała się ok. 880 r. Samaria, władcy i dynastie zmieniały się na skutek częstych przewrotów pałacowych. Część południowa, obejmująca terytoria pokoleń Judy i Beniamina, jest nazywana Królestwem Judzkim. Część północna nosi nazwę Królestwa Izraela, zaś w jej skład wchodziły terytoria dziesięciu pokoleń, które zerwały łączność z Jerozolimą.

Podzielona monarchia istniała do 722 r. przed Chr., kiedy państwo północne padło pod ciosami Asyryjczyków. W ciągu nieco ponad 200 lat jej istnienia w Jerozolimie rządziło 13 królów (w tym jedna kobieta – Atalia), zaś w Samarii 19, z których kilku stało się ofiarami spisków, a ich miejsce zajęli zamachowcy. Najazd Asyryjczyków przyniósł klęskę Samarii, zniszczenie prawie wszystkich miast Królestwa Północnego i deportację ludności izraelskiej do Asyrii.

Na terytorium Izraela sprowadzono pogańskich osadników, którzy po wymieszaniu się z resztkami lokalnej ludności dali początek istniejącym do dzisiaj Samarytanom.
Po zagładzie Samarii przetrwało tylko Państwo Południowe (lata 722-587 przed Chr.). Początkowo skutecznie opierało się presji Asyryjczyków, a gdy ich potęga osłabła, stało się łakomym kąskiem dla Egipcjan i Babilończyków. Ci ostatni w 597 r. po raz pierwszy najechali i złupili Jerozolimę, deportując do Mezopotamii elitę duchowo-intelektualną narodu. Dziesięć lat później (587 r. przed Chr.), w odpowiedzi na bunt ustanowionego przez siebie króla Sedecjasza, Babilończycy ponownie najechali kraj, zburzyli Miasto święte i świątynię, położyli kres dynastii Dawidowej, wysiedlili ludność, uprowadzili ją i unieśli ogromne łupy.
Rozpoczęło się wygnanie babilońskie (lata 587-539 przed Chr. ), które stanowiło istotny przełom w dziejach starożytnego Izraela.

Utrata państwowości i uprowadzenie do obcej ziemi położyły kres wielu tradycyjnym formom życia religijnego lub mocno zachwiały nimi. Wprawdzie na obszarze splądrowanego Państwa Południowego pozostało niewielu mieszkańców, ale byli to ludzie biedni i niewykształceni, niezdolni do zachowania i rozwijania tożsamości narodowej i religijnej. Po raz pierwszy zaistniało zjawisko diaspory, czyli życia w rozproszeniu. Punkt ciężkości życia duchowego i intelektualnego przeniósł się do Babilonii. Drugą siedzibą diaspory stał się Egipt, dokąd zbiegła część mieszkańców Jerozolimy i jej okolic na krótko przed najazdem Babilończyków, a także w pierwszych latach niewoli. Diaspora stała się odtąd integralnym składnikiem życia Izraelitów. W sytuacji wygnania babilońskiego dokonano zapisów świętej Tradycji, zaś opracowane wtedy teksty dały początek Pismu świętemu.

 

Spis treści