Czas (odmierzanie)

Biblijne zegary mierzyły dobę od wschodu Słońca do następnego wschodu. W starszych księgach biblijnych pojawia się kolejność „dzień i noc”. W opisie stworzenia świata sześciokrotnie powtarzany zwrot „nastał wieczór i poranek” nie sugeruje odwrotnej kolejności, lecz oznacza upływ czasu, w którym Bóg nie stwarzał, ponieważ chciał uczynić wszystko w jasności światła. W siódmym rozdziale Księgi Rodzaju wspomniany jest kilkakrotnie czas trwania potopu: „czterdzieści dni i czterdzieści nocy”.

Według opisu zawarcia przymierza synajskiego „Mojżesz przebywał na górze przez czterdzieści dni i przez czterdzieści nocy” (Wj 24,18). Biblia Tysiąclecia jeden raz tłumaczy hebrajskie wyrażenie „dzień i noc” jako „doba” (1 Sm 30,12). W późniejszych księgach Starego Testamentu pojawia się odwrotna kolejność, która świadczy o tym, że dobę liczono od zachodu Słońca do następnego zachodu: „Niewolnica twoja jest bogobojna i służy nocą i dniem Bogu nieba” (Jdt 11,17; podobnie w Est 4,16).

Kolejność ta nie zawsze jest wiernie oddana w nowożytnych tłumaczeniach. Podział dnia i nocy na dwanaście godzin był powszechnie znany. Jezus pyta retorycznie swoich uczniów: „Czyż dzień nie liczy dwunastu godzin?” (J 11,9). Godziny mogły być nierówne, o długości proporcjonalnej do czasu trwania dnia i nocy, zależnie od pory roku i od szerokości geograficznej.

Noc dzielono też na okresy zwane strażami. Najpierw wyróżniano trzy straże: wieczorną, nocną i ranną (Sdz 7,19), potem Żydzi przejęli od Greków i Rzymian podział nocy na cztery straże: pierwszą nazywano „z wieczora”, drugą - „północną”, trzecią - „o pianiu kogutów” oraz czwartą - „rankiem”. W trzynastym rozdziale Ewangelii Marka znajduje się mowa o czasach ostatecznych. Jezus daje dokładne wskazówki dotyczące bliskiej przyszłości.

Przypowieść o sługach, którym gospodarz powierza dom, wskazuje, że trzeba być zawsze przygotowanym. Następny rozdział Ewangelii Marka opowiada o ostatniej nocy Jezusa, dzieląc ją na cztery straże. Kolejne sceny ukazują z jednej strony Piotra i innych uczniów, którzy nie usłuchali wezwania do czuwania, z drugiej strony - Jezusa, który cały ten czas pozostaje wierny misji powierzonej Mu przez Ojca.

(za: Gość Niedzielny Nr 48/2002)