PAN ZASTĘPÓW

Słowo „zastępy” określa wszystkie siły działające w całym stworzonym świecie na rozkaz Boży (Ps 89,6-8). „Pan Zastępów” to dawne imię Boga, który jako Boski Wojownik dowodzi wojskami Izraela. Izraelici wierzyli, że zasiadał On na tronie, znajdującym się nad cherubinami umieszczonymi na Arce Przymierza. Dlatego gdy przygotowywali się do wojny przeciwko Filistynom, sprowadzili z Szilo Arkę Przymierza. Bóg, który zasiadał na tronie spoczywającym na cherubinach miał im towarzyszyć w walce i zapewnić, jak sądzili, zwycięstwo (1 Sm 4,4). W NT słowo „Pan Zastępów” pojawia się w Rz 9,29 i Jk 5,4

W ST 279 razy występuje złożone imię Jahwe Sabaot często tłumaczone jako "Jahwe Zastępów". "Sabaot" pochodzi od hebrajskiego słowa, które znaczy "tłum" , "mnóstwo" , co może odnosić się do ziemskich tłumów, tzn. armii, albo niebieskich tłumów, czyli armii złożonej z gwiazd, aniołów, a nawet bogów pozbawionych władzy. Imię to, rozumiane w sensie zastępów czy armii, mogło nawiązywać do świętej wojny, a więc mogło być wyrazem polemiki z kultami astralnymi: Jahwe rządzi zastępami niebieskimi. Imię to ostatecznie przyjęło postać "Pan Wszechmocny" albo "Moc", co zneutralizowało istnienie bogów astralnych. Septuaginta przyjmuje w swoim przekładzie to bardziej abstrakcyjne znaczenie imienia Boga, "Pan Wszechmocny".
(EB)