Pokaż nam Ojca

Papież Jan Paweł II zachęca chrześcijan, by nowe Tysiąclecie rozpoczęli od kontemplacji oblicza Bożego. Kontemplacyjny wymiar życia jest czymś obcym dla współczesnego człowieka. Droga "w głąb samego siebie" budzi w nim lęk i niepewność. Podobne reakcje zrodziły się w sercach uczniów Jezusa. W mowie pożegnalnej Jezus ukazał im tajemnicę drogi do domu Ojca. Trudna okazała się dla nich ta nauka. Tomasz wyznał od razu: "Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę?" (J 14,5), a Filip wprost poprosił Mistrza: "Panie, pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy" (J 14,8). Jezus wyjaśnia, że jest tylko jedna Droga do Ojca - wiara w Jego Syna: "Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca" (14,9).
Syn Boży objawia Ojca nie tylko w słowach i czynach, ale nade wszystko w cudownych znakach miłosierdzia. Jeżeli Łukasz dokładał wszelkich starań, aby przekonać odbiorcę swojej Ewangelii o pewności głoszonej mu nauki (Łk 1,4), to Jan stawia sobie cel wyraźnie teologiczny: "I wiele innych znaków, których nie zapisano w tej księdze, czynił Jezus wobec uczniów. Te zaś zapisano, abyście uwierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym" (J 20,30-31).
Ewangelia św. Jana dzieli się na dwie części: "Księga znaków" (J 1-12) i "Księga zbawczego dzieła", które dopełni się na krzyżu a objawi swój ostateczny sens w Zmartwychwstaniu (J 13-21). Św. Jan mówi w swej Ewangelii o siedmiu wielkich "znakach" dokonanych przez Jezusa.
Właśnie te znaki będą przedmiotem rozważań. Wszystkie one zostały zapisane w pierwszej części Janowej Ewangelii, choć nie wszystkie noszą tam nazwę "znaków". Ukazują one Jezusa działającego z mocą i objawiającego w ten sposób Ojca. Zgodnie ze swą naturą, znaki mogą być przyjęte tylko w wierze, zarazem jednak są dane dla rozbudzenia wiary adresatów.
W drugiej części Ewangelii, podczas Ostatniej Wieczerzy, Jezus nie mówi już o "znakach", lecz o "dziełach". Zmiana słownictwa może oznaczać przejście do innego rodzaju ekonomii zbawczej. "Znaki" wyrażają oczekiwanie i zapowiedź zbawczego dzieła Mesjasza, natomiast "dzieła" to realizacja woli Ojca w posłannictwie Syna. Jezusowe "dzieła" są dokonaniem jedynego "dzieła" zamierzonego przez Boga: "Ojciec, który trwa we Mnie, On sam dokonuje tych dzieł" (J 14,10).
Jedyne dzieło zbawcze Boga, realizowane przez całą historię ludzkości, dopełnia się na krzyżu: "Ja Ciebie otoczyłem chwałą przez to, że wypełniłem dzieło, które Mi dałeś do wykonania. A teraz Ty, Ojcze, otocz Mnie u siebie tą chwałą, którą miałem u Ciebie zanim świat powstał" (J 17,4-5). Ostatnie więc rozważanie będzie poświęcone tajemnicy paschalnej Jezusa, ujętej jednak z perspektywy uczniów. Ciekawe, że św. Jan nie mówi nigdy o "znakach" dokonanych przez uczniów. Znaki wiążą się z czasem ziemskiej działalności Jezusa. Poprzez te "znaki" (greckie semeia) objawia się Jezus jako Słowo wcielone, jako Objawiciel Ojca. Termin grecki używany w "Księdze znaków" Janowej Ewangelii nawiązuje do historii Wyjścia, gdzie oznaczał zbawcze dzieła Boga: "Oto Ja wyciągnę rękę i uderzę Egipt różnymi znakami moimi" (Wj 3,20). U św. Jana jednak "znaki" nie objawiają Bożego gniewu, lecz Jego chwałę obecną w osobie Jezusa. Znaki są zapowiedzią zbawienia dla wszystkich, którzy odczytują je z wiarą.
Będziemy więc odczytywać uważnie Jezusowe "znaki", pamiętając o celu ich zapisania: "abyście wierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym, i abyście wierząc mieli życie w imię Jego" (J 20,31).