Eucharystia w Ewangeliach

Zasadniczą częścią Paschy była wieczerza określana mianem sederowej. Spożywało się ją według określonego porządku w pierwszą noc Paschy w domu, w gronie rodziny i bliskich. Uczcie przewodniczył ojciec rodziny (Ostatniej Wieczerzy przewodniczył Jezus). Siedząc i trzymając kielich w prawej ręce, odmawiał dwie modlitwy, z których pierwsza była dziękczynieniem za dar wina: „Bądź pochwalony, Panie, nasz Boże, Królu świata, któryś stworzył owoc winnego krzewu”, druga natomiast wyrażała wdzięczność za dar święta: „Bądź pochwalony, Panie, nasz Boże, Królu świata, któryś to święto niekwaszonych chlebów dał swemu ludowi, Izraelowi, ku radości i pamięci. Bądź pochwalony, Panie, który uświęcasz Izraela i czasy”. Po każdej modlitwie wszyscy jednomyślnie odpowiadali „Amen”.

Po pierwszym kielichu spożywano baranka oraz inne potrawy, np. ryż, ryby, jaja. Spożywanie rozpoczynano od gorzkich ziół (warzywa zanurzane w słonej wodzie – symbol łez w niewoli; gorzkie zioła były przypomnieniem o cierpieniu Izraelitów w Egipcie). Brano je przy pomocy chleba i maczano w charoset (mieszance owoców, które miały przypominać glinę używaną przez Izraelitów do wyrobu cegieł w niewoli). Czynność tę zaczynał prowadzący odmawiając modlitwę: „Bądź pochwalony, Panie, nasz Boże, Królu świata, który uświęciłeś nas przez swoje przykazania i nakazałeś nam spożywać gorzkie zioła”. Wszyscy odpowiadali „Amen”.

Podczas przygotowania drugiego kielicha najmłodszy syn pytał: „Dlaczego ta noc różni się od wszystkich innych nocy? Każdej innej bowiem nocy spożywano chleby kwaszone i niekwaszone, a tej tylko niekwaszone. Każdej innej nocy spożywano mięso pieczone, gotowane i prażone, a tej tylko pieczone. Każdej innej nocy spożywano zwykłe zioła, a tej także gorzkie. Każdej innej nocy zanurzano zioła w przyprawie tylko jeden raz podczas ich spożywania, a tej dwa razy – przy spożywaniu ziół i podczas samej uczty”. Zamiast syna pytanie to mogła postawić żona lub nawet sobie samemu gospodarz. Następnie rozpoczynała się opowieść – haggada paschalna, podczas której wspominano najpierw przykre okoliczności, po czym wspominano radosne. Opowieść ta była improwizacją, zawsze jednak przypominano uwolnienie z Egiptu oraz znaczenie baranka, chleba przaśnego i gorzkich ziół. Słuchając tego opowiadania uczestnicy wchodzili w wydarzenia wyjścia z niewoli egipskiej, starając się niejako na nowo wejść w troski, żałobę i ciemności, w radość uwolnienia, światłość i zbawienie z nimi związane. Dlatego też wtedy następował śpiew pslamów Hallelu[17]. Śpiewano najpierw pierwszą część (Ps 113,1-8) i wypijano drugi kielich wina, po czym rozpoczynała się właściwa uczta. Obmywano ręce po raz drugi (pierwszy raz przed rozpoczęciem wieczerzy), odmawiając przy tym modlitwę: „Bądź pochwalony, Panie, nasz Boże, Królu świata, któryś nas przez swoje przykazania uświęcił i polecił obmyć ręce”.