Teologia Ewangelii Marka

Drugą formą tajemnicy mesjańskiej jest niezrozumienie Jezusa przez uczniów. Często nie rozumieli Jego nauki (por. 4,13; 7,18), ani nie potrafili z cudów wywnioskować, kim On naprawdę jest. Martwili się, że nie mają chleba, choć dopiero co byli świadkami dwukrotnego cudownego rozmnożenia chleba (8,14-21). Jeszcze większe niezrozumienie z ich strony ujawniło się, gdy Jezus zapowiadał swoją mękę i zmartwychwstanie (8,31-33; 9,30-32; 10,32-34), mimo iż jest to przykład, gdzie obydwa elementy – zarówno objawienie, jak i sekret mesjański – występują razem[17]. Z każdą zapowiedzią niezrozumienie to pogłębiało się, jednak swój szczyt osiągnęło właśnie podczas samej męki, gdy Piotr zaparł się Jezusa (14,66-71), a wszyscy pozostali uczniowie opuścili Go i uciekli (14,50). W opozycji do zachowania uczniów staje setnik, który właśnie pod krzyżem wyznaje wiarę w synostwo Boże Jezusa (15,39). Zarówno postawa uczniów, jak i żołnierza rzymskiego mają zwrócić szczególną uwagę odbiorców na fakt, że dopiero w męce Jezusa można zrozumieć Jego szczególną godność Syna Bożego[18].

Ostatnią formą wyrażającą tajemnicę mesjańską jest tzw. teoria przypowieści. W rozdziale 4. znajdują się przypowieści należące do tradycji przedmarkowej. Ten zbiór został podsumowany stwierdzeniem, że nauczanie Jezusa w przypowieściach było dostosowane do jego słuchaczy (4,33). Wcześniej jednak Jezus wypowiada zdanie, które wydaje się temu zaprzeczać. Chodzi tu o nawiązującą do Iz 6,9-10, następującą wypowiedź Jezusa: „Wam dana jest tajemnica królestwa Bożego, dla tych zaś, którzy są poza wami, wszystko dzieje się w przypowieściach, aby patrzyli uważnie, a nie widzieli, słuchali uważnie, a nie rozumieli, żeby się nie nawrócili i nie była im odpuszczona [wina]” (Mk 4,11-12). Wynika stąd, że przypowieści mają na celu tylko częściowe ujawnienie zarówno tajemnicy mesjańskiej, jak i prawdy o królestwie Bożym. Ekonomia zbawienia ma charakter tajemnicy i poznać ją mogą wyłącznie ci, którzy uwierzą; dlatego też Jezus tak często domagał się wiary. Tylko uczniowie mają dostęp do pełnej prawdy, ale i oni nie rozumieją i proszą Jezusa o wyjaśnienie (14,10.13; por. 14,14-20)[19]. Nauczanie Jezusa w przypowieściach ułatwiała zatwardziałość ludzi, potwierdzająca nie tyle eliminację, ile rozróżnienie pomiędzy tamtymi, którzy „są poza” (4,11) a świadkami objawienia. Toteż pomiędzy ukryciem a objawieniem istnieją dialektyczne napięcia, tak że objawienia nie ma bez tajemnicy i tajemnicy nie ma bez jej objawienia[20].

Na koniec trzeba zaznaczyć, iż według Marka związek pomiędzy ukrytym i objawionym Zbawicielem nie jest zwykłą drogą chronologiczną, ale teologiczną i tym samym łączy nierozerwalnie obydwa te aspekty samoobjawienia Jezusa. Autor drugiej Ewangelii pokazuje zatem, że do Chrystusa zmartwychwstałego nie ma innego dostępu, jak tylko przez Jezusa cierpiącego i ukrzyżowanego[21].

***